In 2015 schreef ik een blog of tandpasta met aloë vera een effectief product voor de dagelijkse mondverzorging is. Er waren toen nog weinig wetenschappelijke artikelen beschikbaar. Tijd voor een update. Wat doet aloë vera in tandpasta’s en mondspoelmiddelen?
Aloë vera
Aloë vera is een tropische plant die bekend staat om zijn geneeskrachtige werking en die veel vitaminen (waaronder A, C, E, B1, B2, B3, B6, B12), foliumzuur en bètacaroteen bevat.[1] De plant heeft tevens ontstekingsremmende stoffen en wordt gebruikt bij de behandeling van brandwonden, snijwonden, schaafwonden en schrammen, bij reumatische artritis en bij koorts.[1].
Tandpasta
Vier jaar geleden waren er op PubMed vier onderzoeken te vinden waarbij aloë vera tandpasta onderzocht werd op plaque- en gingivitisreductie. Helaas zijn er de afgelopen jaren nauwelijks wetenschappelijke publicaties bijgekomen en er is dus weinig aanvullende evidentie. Uit de beschikbare onderzoeken blijkt nog steeds dat tandpasta’s met aloë vera voor een vermindering van plaque en gingivitis zorgen.[3-5] Dit effect blijkt echter niet groter ten opzichte van ‘normale’ tandpasta’s.[2-4]
Een systematische review uit 2014 gaf aan dat het klinische effect van tandpasta met aloë vera nog onduidelijk was.[6] Op dit moment is er geen recentere systematische review beschikbaar over tandpasta met aloë vera.
Er zijn geen onderzoeken bekend waarin werd onderzocht of aloë vera tandpasta een cariësremmend effect heeft. Dit is echter wel belangrijk, omdat tandpasta met aloë vera soms als alternatief voor tandpasta met fluoride wordt gebruikt. Van fluoride is wetenschappelijk vastgesteld dat het een cariësremmend effect heeft.[7]
Mondspoelmiddelen
Tevens zijn er wetenschappelijke onderzoeken gedaan naar mondspoelmiddelen met aloë vera. Een recente systematische review (2019) concludeerde dat het gebruik van een mondspoelmiddel met aloë vera zorgde voor een afname van plaque en gingivitis. Het reducerende effect op gingivitis door spoelmiddelen met aloë vera was vergelijkbaar met spoelmiddelen die chloorhexidine bevatten.
Mondspoelmiddelen met aloë vera hadden echter niet de bijwerkingen die wel bij chloorhexidine spoelmiddelen kunnen optreden.[8] Meer langdurige klinische onderzoeken zijn nodig om het effect van spoelmiddelen met aloë vera nader te bepalen.
Afsluitend advies
In het wel óf niet adviseren van mondverzorgingsproducten met aloë vera is het belangrijk, om niet alleen de bovenstaande evidentie te betrekken, maar ook de wensen van de patiënt. De patiënt speelt een evenredige rol in het evidence-based handelen. Er zijn patiënten die principieel tegen het gebruik van fluoride zijn, vanwege de vermeende toxiciteit van fluoride.
Ondanks dat tandpasta’s en mondspoelmiddelen met aloë vera voor even grote afname van plaque of gingivitis lijken te zorgen, zoals bij fluoridetandpasta of spoelmiddelen met chloorhexidine, is het verstandig om als behandelaar wellicht terughoudend te zijn bij het adviseren van aloë vera mondverzorgingsproducten bij patiënten met een verhoogd cariës- en parodontaal risico. Meer wetenschappelijk onderzoek is nodig naar het plaque-, gingivitis- én cariës-remmend effect van mondverzorgingsproducten met aloë vera.
Lees meer over: Groene thee en mondgezondheid
Bronnen
1. Mangaiyarkarasi SP, et al. Benefits of Aloe vera in dentistry. Pharm Bioallied Sci. 2015;7(Suppl 1):S255-9.
2. Namiranian H & Serino G. The effect of a toothpaste containing aloe vera on established gingivitis. Swed Dent J. 2012;36(4):179-85.
3. Pradeep AR, et al. Clinical and microbiologic effects of commercially available dentifrice containing aloe vera: a randomized controlled clinical trial. J Periodontol. 2012 ;83(6):797-804.
4. de Oliveira SM, et al. Effect of a dentifrice containing Aloe vera on plaque and gingivitis control. A double-blind clinical study in humans. J Appl Oral Sci. 2008;16(4):293-6.
5. Khatri SG, et al. Antiplaque, Antifungal Effectiveness of Aloe vera Among Intellectually Disabled Adolescents: Pilot Study. Pediatr Dent. 2017;39(7):434-438.
6. Dhingra K. Aloe vera herbal dentifrices for plaque and gingivitis control: a systematic review. Oral Dis. 2014 20(3):254-67.
7. Advies Cariëspreventie, 2011. Ivoren Kruis
8. Al-Maweri SA, et al. Efficacy of aloe vera mouthwash versus chlorhexidine on plaque and gingivitis: A systematic review. Int J Dent Hyg. 2019. doi: 10.1111/idh.12393. [Epub ahead of print]
